Łoś euroazjatycki jest jednym z największych ssaków lądowych i wyróżnia się unikalnym porożem i długimi kończynami. Żyje w podmokłych lasach północnej Eurazji i Ameryki Północnej, a w Polsce występuje jako największa zwierzyna łowna.
Łoś euroazjatycki – charakterystyka gatunku
Łoś euroazjatycki (Alces alces) to największy współcześnie żyjący gatunek ssaka kopytnego z rodziny jeleniowatych. Wyróżnia się charakterystycznym porożem, które u samców przybiera formę szerokich łopat lub badyli. Ich sierść jest ciemnobrązowa, a na nogach i brzuchu jaśniejsza – białawoszara. Warto podkreślić, że zimowa okrywa włosowa jest bardziej gęsta, co pomaga łosiom przetrwać mrozy.
Łoś ma duży, wydłużony łeb zakończony szerokim pyskiem. Cechą charakterystyczną jest także mięsista i ruchliwa górna warga, która pełni funkcje chwytne. Ich nogi są silne i bardzo długie, co umożliwia poruszanie się po śniegu, bagnach i mokradłach bez zapadania się. Samce osiągają masę ciała od 540 do 740 kg, a ich wysokość może przekraczać 2 metry.
Podstawowe dane biologiczne
Łoś dożywa zwykle od 20 do 25 lat. Dojrzałość płciowa samic osiągana jest od 2 roku życia, natomiast samce dojrzewają od 3 roku. Okres godowy, zwany bukowiskiem, przypada na wrzesień-listopad. Ciąża trwa od 242 do 264 dni, a w miocie rodzi się od jednego do trzech młodych.
Gdzie można spotkać łosia?
Łoś jest typowym mieszkańcem północnych stref lasu borealnego i tundry półkuli północnej. W Ameryce Północnej występuje na Alasce, w Kanadzie i północnych Stanach Zjednoczonych. W Eurazji zamieszkuje tereny od Półwyspu Skandynawskiego po wschodnie wybrzeża Azji. W Polsce łosie najczęściej spotkać można w Biebrzańskim Parku Narodowym oraz w innych rejonach Podlasia.
Siedliska i preferencje środowiskowe
Łoś preferuje leśne i zakrzewione tereny podmokłe, takie jak bagna, mokradła, torfowiska oraz tereny zalewowe przy jeziorach i rzekach. Przed nadejściem zimy przenosi się do lasów iglastych, szukając schronienia przed zimnem. Mimo że łosie nie przejawiają zachowań terytorialnych, potrzebują sporych przestrzeni do życia, wynoszących od 10 do 15 km².
Tryb życia i zachowanie łosia
Łoś porusza się powoli i niezgrabnie, zwykle inochodem, ale potrafi osiągnąć prędkość kłusa do 30 km/h. Na krótkich dystansach może biec z prędkością nawet 60 km/h. Jest bardzo zwrotny i dobrze przystosowany do życia w mokrych środowiskach, co sprawia, że potrafi przemieszczać się bardzo cicho na suchym lądzie.
Latem łosie żerują na roślinach zielonych, a zimą przenoszą się do borów, gdzie zjadają igły sosen i świerków oraz korę drzew. Łosie są roślinożerne, a ich dieta obejmuje także różnorodne liście, pąki, owoce krzewów i pędy drzew. Dziennie potrafią zjeść od 20 do 50 kg pokarmu.
Zachowania społeczne
Łosie nie tworzą stałych grup rodzinnych, jednak podczas okresu rozrodu, samice z młodymi łączą się w stada. Starsze samce żyją zazwyczaj samotnie, lecz zimą grupują się w niewielkie stada. Podczas migracji zimowych mogą pokonywać nawet około 200 km.
Jakie zagrożenia czyhają na łosia?
Naturalnym wrogiem łosia jest wilk szary, który reguluje liczebność populacji, polując na najsłabsze osobniki. Wilki potrafią upolować nawet dorodnego byka. Inne drapieżniki, takie jak niedźwiedzie, mogą atakować młodsze lub chore łosie. Niestety, łosie są także często ofiarami wypadków drogowych, szczególnie w gęsto zaludnionych obszarach.
Ochrona i status gatunku
Łosie w Polsce od 2001 roku objęte są całorocznym okresem ochronnym. Dzięki działaniom ochronnym, liczebność populacji łosi wzrosła znacząco w ostatnich latach. W 2018 roku szacowano populację na 27–30 tysięcy osobników. W wielu rejonach łosi udało się przywrócić populacje do poziomu bezpiecznego dla ich zachowania.
Co warto zapamietać?:
- Łoś euroazjatycki (Alces alces) to największy współczesny ssak kopytny, osiągający masę od 540 do 740 kg i wysokość powyżej 2 metrów.
- Łoś żyje od 20 do 25 lat, a dojrzałość płciowa osiąga w wieku 2-3 lat; ciąża trwa 242-264 dni, a w miocie rodzi się 1-3 młodych.
- Preferuje podmokłe tereny leśne, bagna i mokradła, potrzebując przestrzeni życiowej od 10 do 15 km².
- Łosie są roślinożerne, dziennie spożywają od 20 do 50 kg pokarmu, a ich dieta obejmuje rośliny zielone, igły sosen i korę drzew.
- W 2018 roku populacja łosi w Polsce wynosiła 27-30 tysięcy osobników, a od 2001 roku są objęte całoroczną ochroną prawną.
