Hieny to fascynujące zwierzęta, które często są źle rozumiane przez ludzi. Z pewnością nie są to jedynie padlinożercy, jak często się je przedstawia. W artykule przedstawiamy szczegółowy opis tego gatunku, jego występowanie, tryb życia oraz preferencje żywieniowe.
Opis gatunku hieny
Hieny to duże ssaki drapieżne należące do rodziny hienowatych (Hyaenidae), które zaliczają się do podrzędu kotokształtnych. Charakteryzują się bardzo specyficzną budową ciała – przód ciała jest wyraźnie masywniejszy i wyższy niż tył, co nadaje im zgarbiony wygląd. Jest to spowodowane silnym rozwinięciem mięśni przednich łap oraz barków.
Pysk hien jest krótki i masywny, co pozwala im na miażdżenie kości. Ich uszy są duże i mogą być spiczaste lub zaokrąglone. Hieny poruszają się na palcach, a ich łapy zakończone są tępymi pazurami. Rozmiary największego gatunku, krokuty cętkowanej, mogą sięgać nawet do 1,66 metra długości ciała, a ich waga to od 40 do 86 kg.
Występowanie hien
Obecny zasięg występowania hien obejmuje tereny Afryki na południe od Sahary, Półwysep Arabski, Azję Mniejszą, Pakistan oraz Indie. Jeszcze w plejstocenie hieny zamieszkiwały całą Europę, w tym Wyspy Brytyjskie oraz Azję z południowymi rejonami Syberii. W przeszłości jeden z gatunków hien zasiedlił również Amerykę Północną.
Hieny preferują różnorodne środowiska, od pustyń po sawanny. Są zwierzętami bardzo adaptacyjnymi, co pozwala im na zasiedlanie terenów podmiejskich i zagospodarowanych przez ludzi. Często można je spotkać w pobliżu osiedli ludzkich.
Tryb życia hien
Hieny to zwierzęta społeczne, żyjące w zhierarchizowanych klanach. U hieny cętkowanej panuje matriarchat, w którym samice są większe i silniejsze od samców. Samice tworzą trzon stada, a klan może liczyć nawet do 80 osobników. Samce opuszczają klan i wędrują między innymi grupami.
Struktura społeczna i zasady w klanie są ściśle przestrzegane, a samice dziedziczą pozycję swoich matek. Wśród hien brunatnych klany są mniejsze, a ich struktura jest luźniejsza. Hiena pręgowana żyje w podobny sposób lub samotnie, szczególnie na terenach podmiejskich.
Pożywienie hien
Hieny są wszechstronnymi drapieżnikami i padlinożercami. Ich dieta składa się głównie z małych i średnich ssaków kopytnych, takich jak gnu pręgowane. Hieny cętkowane polują grupowo metodą pościgu i zamęczenia, a także żywią się padliną, niekiedy odganiając lwy od ich zdobyczy. Dorosła samica hieny cętkowanej jest zdolna powalić antylopę ważącą nawet trzy razy więcej niż ona sama.
Hieny brunatne i pręgowane polują na mniejsze zwierzęta, jak młode gazele czy gryzonie, a protel specjalizuje się w jedzeniu termitów i chrząszczy. Hiena brunatna również korzysta z owoców, takich jak melony, jako ważne źródło pokarmu i wody. Natomiast hiena pręgowana często atakuje trzodę i odżywia się odpadkami na śmietniskach.
Dieta protela
Protel, najmniejszy przedstawiciel hienowatych, jest wysoce wyspecjalizowanym gatunkiem. Jego dieta opiera się głównie na termitach, chrząszczach i ich larwach oraz rzadziej małych kręgowcach. Dzięki temu, protel jest doskonale przystosowany do życia w środowiskach, gdzie inne źródła pożywienia są trudniej dostępne.
Protel jest również jednym z niewielu gatunków hien, które żyją samotnie lub w parach, co jest związane z jego specyficznymi wymaganiami pokarmowymi. Dzięki temu może efektywnie konkurować o pokarm z innymi drapieżnikami i padlinożercami.
Zagrożenia dla hien
Liczebność hien w niektórych rejonach Afryki spada, co sprawia, że są one zagrożone wyginięciem. Zagrożenia dla tych zwierząt wynikają z prześladowań ze strony ludzi, którzy widzą w nich zagrożenie dla zwierząt domowych i łownych. Historia odnotowuje również przypadki ataków hien na ludzi podczas epidemii śpiączki w Ugandzie.
Hieny są także zagrożone przez utratę siedlisk spowodowaną działalnością człowieka oraz zmiany klimatyczne. Te czynniki przyczyniają się do spadku liczebności hien i zmniejszenia ich naturalnych terenów łowieckich.
Ochrona hien
Ochrona hien wymaga podejścia kompleksowego, które obejmuje zarówno ochronę ich naturalnych siedlisk, jak i edukację społeczeństwa na temat roli, jaką hieny odgrywają w ekosystemie. Istnieją programy ochrony, które skupiają się na monitorowaniu populacji hien oraz na przeciwdziałaniu konfliktom między hienami a ludźmi.
Ważne jest, aby zrozumieć, że hieny pełnią istotną rolę w przyrodzie jako drapieżniki i padlinożercy, pomagając w utrzymaniu równowagi ekosystemów.
Co warto zapamietać?:
- Hieny to duże ssaki drapieżne z rodziny hienowatych, charakteryzujące się masywną budową ciała i zdolnością miażdżenia kości.
- Występują głównie w Afryce na południe od Sahary, Półwyspie Arabskim, Azji Mniejszej, Pakistanie i Indiach, a ich zasięg historyczny obejmował również Europę i Amerykę Północną.
- Hieny żyją w zhierarchizowanych klanach, gdzie samice dominują nad samcami, a klan może liczyć do 80 osobników.
- Ich dieta obejmuje zarówno polowanie na małe i średnie ssaki, jak i padlinę; protel, najmniejszy przedstawiciel hienowatych, żywi się głównie termitami i chrząszczami.
- Hieny są zagrożone wyginięciem z powodu prześladowań przez ludzi, utraty siedlisk oraz zmian klimatycznych; ochrona wymaga kompleksowego podejścia i edukacji społeczeństwa.
